HADİS VE HADİSELERDE VESİLE ÖRNEKLERİ
Vesile, iddia edildiği gibi Yüce Yaratıcı’ya başkasını ortak etmek değil, onun sevdiklerini aracı ederek ilahi huzura derdimizi arz etmektir Vesile, nefsi aradan çıkarıp sevgilileri aracı yapmaktır Vesile, yolu bilenle hedefe varmaktır Vesile, aşıkların ağzı ile Allah’a yalvarmaktır Vesile, dostların diliyle derde derman aramaktır Bu haliyle vesile, Allah Rasulünün tavsiyelerinde de yer alır, sahabilerin hayatlarında da
Salih insanların diğer insanlara nasıl vesile olduğunu şu hadislerden öğreniyoruz: “Allah, bu ümmete ancak aralarında bulunan zayıf görünümlü salihlerin duası, namazı ve ihlası sayesinde yardım eder ” (Nesaî)
“Siz ancak içinizdeki zayıf ve garib görünümlü salih kimselerin dua ve bereketiyle ilahi yardıma ve zafere ulaşırsınız ” (Buharî, Ebu Davud, Tirmizî)
“Zayıf görünümlü salihleri ihmal etmeyiniz Çünkü siz onlar sayesinde rızıklandırılır ve ilahi yardıma mazhar kılınırsınız” (Nesaî)
Konumuzla alâkalı bir başka hadiste de, bazı savaşlarda sahabe, tabiîn veya etbau tabiîn’den olan kişiler hürmetine o orduya zafer ihsan edileceği belirtilmiştir (Buhari, Müslim)
İslâm tarihinde, peygamber, veli ve alimleri vesile ederk Allahu Tealâ’dan bir şey istemenin örnekleri çoktur Bu manada ilk vesileyi Hz Adem (A S ) yapmıştır Hz Ömer (R A ) naklediyor:
Hz Rasulullah (A S ) buyurdu ki: Hz Adem (A S ), cennetten çıkarılmasına sebep olan hatayı işledikten sonra affedilmesi için şöyle dua etti:
- ‘Allah’ım beni Muhammed ’in hakkı için affeyle, tevbemi kabul buyur ’ Cenab-ı Hak: - ‘Sen Muhammed ’i nereden tanıyorsun?’ diye sorunca, Adem (A S ): - ‘Ya Rabbi! Beni yarattığın zaman başımı kaldırıp arşa baktığımda, arşın üzerinde, Lâ ilâhe illallah Muhammed ü’r-Rasulullah yazıldığını gördüm İsmi Allah’ın ismiyle beraber yazılan birinin O’nun katında en sevgili bir kul olduğunu anladım Bundan dolayı onun ismini zikrederek affımı istedim ’ dedi Allahu Tealâ: - ‘İzzet ve celâlime yemin ederim ki, o senin zürriyetinden gelecek son peygamberdir Eğer o olmasaydı seni yaratmazdım ’ buyurdu (Hakim, Beyhakî, Tabaranî, Heysemî)
Peygamberi ve Onun Yakınlarını Vesile Yapmak Rasullah (A S ) Efendimiz’in saadetli hayatlarında zat-ı alisini vesile ederek yapılan pek çok tevessül örneği mevcuttur Biz, tevessülün edebine dikkat edildiğinde, bu ümmetin salihleri ile her zaman yapılabileceğini göstermek için aşağıdaki örnekleri veriyoruz:
Enes b Malik (R A ) anlatıyor: “Hz Ömer döneminde, müslümanlar kuraklık yüzünden kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya geldiler Durumu halife Ömer’e anlattılar O da Hz Peygamber’in amcası Abbas’ı (R A ) yanına aldı, onu vesile ederek Allah’tan yağmur talebinde bulundu, şöyle yalvardı: - ‘Allahım! Bizler daha önce Peygamberimiz’i vesile edinerek sana niyazda bulunurduk, sen de bize yağmur verirdin Şimdi ise O’nun amcasını vesile kılıyor ve senden talep ediyoruz; bize yağmur ihsan et ’ Dua ve vesilesi kabul edildi; o anda yağmura kavuştular ” (Buhari, Aynî) Hz Ömer (R A ) böyle davranmakla, Hz Peygamber (A S )’dan başka salih insanları ve özellikle Peygamber’e yakınlığı bulunan kişileri vesile edinerek yağmur isteneceği hususuna işaret etmiştir Bu hareketi ile müslümanlara vesilenin mahiyetini anlatmak ve Kur’an’da emredilen tevessülün sadece salih amelleri değil; aynı zamanda salih zatlarla tevessülü de içine aldığını belirtmek istemiştir Ayrıca, bu davranışı ile Ehl-i Beyt’in faziletini vurgulamak istemiştir Allah Rasulü’nün hem nesebine, hem de edebine varis olan Ehl-i Beyt alimleri ve o şerefli silsileden gelen kâmil mürşidler, her devirde müslümanlar için Hakk’a ulaşmada en güzel vesiledirler Onlara “el-Urvetü’l-Vüska” yani kopmayan, sağlam ip denir Onlar, bir ucu Allah’ta, diğer ucu insanların arasında olan Hz Kur’an’a sımsıkı sarıldıklarından, ellerinden tutanı, kalplerinden ilahi aşk yudumlayanı Allah’a ulaştırırlar Hz Ömer (R A )’in Hz Abbas (R A )’la tevessülde bulunması, Hz Rasulullah (A S )’ın ona gösterdiği hürmete kendisinin de riayet etmesinden kaynaklanmıştır O, böyle davranmakla Hz Peygamber’e ittiba etmiştir
(Aynî, Umdetü’l Kari; Ali Ataç, Kelâm ve Tasavvuf Açısından Tevessül)